Bedelli Sermaye Artırımı Nedir? Hisseyi Nasıl Etkiler?
Bedelli sermaye artırımı, bir şirketin sermayesini artırmak için mevcut hissedarlarına ek hisse senedi satın alma hakkı tanıdığı bir süreçtir. Bu süreçte, rüçhan hakkı, mevcut hissedarlara yeni hisseleri öncelikli olarak alma imkanı sunar. Bedelli sermaye artırımı, şirketin finansal yapısını güçlendirmeye yönelik bir adım olabilir, ancak hissedarların bu sürece katılıp katılmaması gerektiğini değerlendirmesi önemlidir. Bedelli sürecinde yapılabilecekler ve yatırım stratejileri hakkında bilgi edinmek, etkili bir karar vermenize yardımcı olabilir. Bu yazıda, bedelli sermaye artırımı ve hisse üzerindeki etkileri detaylıca ele alacağız.
Bedelli Sermaye Artışı Nedir?
Bedelli sermaye artışı bir şirketin hisse sayısını ve ödenmiş sermayesini artırmasıdır. Bedelli sermaye artışında mevcut hissedarlardan belli bir tutar talep edilir ve bu sayede hem şirketin hisse sayısı hem de ödenmiş sermayesi artmış olur.
Bedelli sermaye artışında iki tane önemli karar alınmaktadır.
- Bedellinin oranı
- Bedelliyi kullanmak için yeni hisselerin kaç liraya satılacağı
Örneğin, 1 milyon adet hissesi olan bir şirket düşünelim. Bu şirket %100 bedelli artışına giderse ve yeni hisseleri 1 TL'den satarsa hisse sayısı 1 milyondan 2 milyona çıkar ve mevcut hissedarlar şirkete 1 milyon TL daha koyarak sermaye artışına katılırlar.
Rüçhan Hakkı Nedir?
Rüçhan hakkı, bedelli sermaye artışına katılma hakkıdır. Genelde hisseler 1 TL'den daha pahalı işlem görürler ve yeni hisseler eğer 1 liradan satılırsa arada bir fiyat farkı oluşur. Bu fiyat farkı nedeniyle zarara uğramamak için mevcut hissedarlar ya rüçhan haklarını kullanarak bedelliye katılırlar ya da bu haklarını başkalarına da satabilirler.
Bedelli sermaye artışında hem hisse sayısı hem de hisselerin fiyatı değişikliğe uğramaktadır. Yeni hisse fiyatını aşağıdaki formül ile hesaplayabiliriz.
Bu hesaplamayı bir örnek üzerinden yapacak olursak. Mevcut şirketimizde;
- Ödenmiş Sermaye (Hisse Sayısı): 1 milyon adet
- Hisse Fiyatı: 3 TL
- Bedelli Sermaye Artırım Oranı: %100
- Rüçhan Hakkı Fiyatı: 1 TL
Bu bilgilere göre formülümüzde hesaplarsak aşağıdaki gibi hissenin yeni fiyatını 2 TL olarak bulmaktayız.
Daha basit bir şekilde de hesaplamak istersek, mevcut durumda 1 milyon adet hisse var ve mevcut hisse fiyatı 3 TL. O zaman mevcut piyasa değeri 3 milyon TL'dir. Yeni satılacak hisse adeti 1 milyon. Yeni hisseler 1 TL'den satılırsa; hissenin 3 milyon + 1 milyon = 4 milyon liralık bir piyasa değerine ulaşması gerekir. Fakat hisse sayısı da 1 milyondan 2 milyona çıktığı için 4 milyon / 2 milyon'dan yeni hisse fiyatını 2 TL olarak bulabiliriz.
Benzer bir hesaplamayı gerçek bir hisse üzerinden yapacak olursak. Aşağıda Akfen GYO (AKFGY) firmasının bedelli artışına ait bilgileri görüyoruz. Bu bilgilere kap.gov.tr adresinden ücretsiz olarak ulaşabilirsiniz.
- Hisse Sayısı: 1.3 milyar
- Hisse Fiyatı: 4,32 TL
- Bedelli Sermaye Artırım Oranı: %200
- Rüçhan Hakkı Fiyatı: 1 TL
Formülümüze rakamları koyduğumuzda bedelli sermaye artışı sonrasında AKFGY hisse senedinin yeni fiyatının 2,1 TL olacağını hesaplıyoruz.
Bedelli Sermaye Artırımına Katılmalı Mıyız?
Bir şirket bedelli sermaye arttırımı yaptığında bedelli sermaye artırımından gelecek olan fonu nasıl ve nerelerde kullanacağını Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) üzerinden bir rapor halinde yatırımcılarına sunmak zorundadır. Dolayısıyla bir şirketin bedelli sermaye artırımına katılıp katılmama kararını alırken bu raporu muhakkak okumalıyız.
Raporu okuduktan sonra bedelli sermaye artırımında şirkete yatıracağımız 1 liraya şirket ne kadar karlı işlerde kullanacak? Bu 1 lirayı bana en az 1 liralık bir kâr olarak geri döndürebilecek mi ve yaklaşık olarak bunu ne kadarlık bir süre içerisinde gerçekleştirme potansiyeli taşıyor? İşte bu soru kilit bir soru aslında, çünkü analizimizi belki de bu çerçevede yaparsak çok daha sağlıklı sonuçlara ulaşabiliriz.
Bedelli Sürecinde Neler Yapılabilir?
Bedelli sermaye artırımına katılmak istiyorsanız, bedelli sermaye arttırımı süresi içerisinde, ki bu süreleri Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP)'tan takip etmeniz gerekiyor, ya hesabınızda bedelli sermaye artırımına katılmaya yetecek kadar nakit bulunmalı ya da o süreç içerisinde bu nakiti hesabınıza yatırıp aracı kurumunuza bedelli sermaye artırımına katılmak istiyorum demeniz gerekiyor. Yani bunu bir talimat olarak aracı kurumunuza iletmeniz gerekiyor.
Bedelli sermaye artırımına katılmak isterseniz de belki o anda elinizde yeterli bir nakit bulunmayabilir. Böyle bir durumda da alternatif bir yol izleyebilirsiniz. Örneğin, elinizdeki hisse senetlerinin bir kısmını satarsınız ve oradan elde ettiğiniz finansmanla elinizde geriye kalan hisse senetlerinden doğan rüçhan hakkınızı kullanarak bedelli sermaye artırımına katılmış olursunuz.
Bir diğer seçenek ise, elinizdeki rüçhan haklarını yine pazar süresi içerisinde rüçhan hakkı kupon pazarında satmaktır. Eğer burada siz elinizdeki rüçhan haklarını makul bir değerden satabilirseniz, bedelli sermaye artırımının elinizdeki hisselerin toplam piyasa değerinde yaratacağı sulanma etkisinden korunmuş olursunuz. Hatta daha karlı fiyatlardan da satabilirsiniz. Zira rüçhan hakkı pazarında da fiyatlar arz ve talebe göre belirlenir.
Dördüncü seçenek ise, elinizdeki hisse senetlerinin tamamını satarsınız ve bedelli sermaye arttırımının dışında kalırsınız.
Son olarak ise, bedelli sermaye arttırımı süreci içerisinde hiçbir şey yapmamak, yani bedelli sermaye artırımına kayıtsız kalmak. İşte bunu yapmamaya dikkat etmek gerekiyor, çünkü bunu yaptığınız takdirde mani kayıplarla karşılaşabilirsiniz. Bu açıdan bedelli sermaye artırım süreci bir yatırımcının dikkatle takip etmesi gereken bir süreçtir. Bu nedenle, sık sık Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP)'tan elinizde bulunan portföyünüzdeki hisse senetlerinin böyle bir sürece girip girmediğini takip etmelisiniz.