Yurtdışında yaşayan Türkler Türkiye'de nasıl gayrimenkul alabilir? Bu yazımızda yurtdışında doğmuş, yurtdışında çalışmakta olan ya da yurtdışında yaşayan Türklerin Türkiye'de gayrimenkul alırken nelere dikkat etmesi gerektiğine değineceğiz.
Eğer yurtdışında yaşıyorsanız gayrimenkul alırken belli zorluklar vardır. Bölgeyi tanımıyorsunuzdur. Ülkeyi tanımıyorsunuzdur, ülkenin yasalarını ve işlemekte olan piyasa kurallarını tanımıyorsunuzdur. Bunun yanı sıra hem zaman kısıtınız vardır, hem de bir takım yanlış yönlendirmeler olabilir.
İşte bunlar bir gayrimenkul piyasasında yatırım yaparken aslında o ülkede yaşamayan, o ülkenin koşullarını tam anlamıyla bilmeyenlerin karşılaşacağı belli zorluklardır. Bu zorlukları aşmak için yapılması gerekenleri adım adım açıklıyoruz.
Yurtdışında yaşayan birisi olarak Türkiye'den ne amaçla bir gayrimenkul yatırımı yapmak istiyorsunuz? Oturmak için mi yatırım yapmak istiyorsunuz? Kiraya vermek için mi yatırım yapmak istiyorsunuz? Yoksa yapmış olduğunuz yatırımın sermaye artışından, yani alıp satarken arada oluşacak olan fiyat farkından mı istifade etmek istiyorsunuz? Buna karar vermelisiniz.
Yurtdışında yaşarken Türkiye'den konut almak istiyorsanız, yapmış olduğunuz bir tercihe göre bir bölge seçmelisiniz. Bunun için en uygun bölge neresi olmalıdır?
Kiralık için uygun bölge farklı olurken, sermaye kazancı için bölge farklı olacak, oturmak için alacağınız gayrimenkulde de bölgeniz farklı olacaktır. O zaman belki hem eşinizin, dostunuzun yakın olduğu ya da akrabalarınızın yakın olduğu bir bölgeyi tercih edeceksiniz.
Amaca göre gayrimenkul seçimi de yine değişecektir. Yurtdışında yaşarken Türkiye'den hangi amaçla yatırım yapıyorsunuz? Eğer kira için yatırım yapıyorsanız, 1+1 ya da 2+1 tercih edecekken, kendiniz oturmak için tercih ediyorsanız bu defa kendi aile büyüklüğünüze göre belki 3+1 veya 4+1 bir konutu tercih edeceksiniz. Bu sebeple hangi amaca göre yatırım yapacağınız, gayrimenkul türünü de değiştirecektir.
Tercihlerinizi belirlediğinize göre artık gayrimenkul şekillenmeye başladı ve konumu da şekillenmeye başlamıştır. Hangi bölgede alacağınızı ve ne tür bir gayrimenkul alacağınızı artık biliyorsunuzdur. Onun için yurtdışındayken önce bir ön araştırma yapacaksınız. Ön araştırmanızı yaparken Türkiye'deki internet sitelerinden yararlanabilirsiniz.
İnternet ilan sitelerine örnek olarak;
Bu web sitelerinde yeteri gayrimenkulü, hem haritalarından bölgelerine göre hem de türlerine göre bulabilirsiniz. İstediğiniz özelliklere göre filtreleyebilir, daraltabilirsiniz ve tercihinize göre az sayıda gayrimenkulü bulabilirsiniz.
Bunları bulduktan sonra isterseniz bunları ucuzdan pahalıya doğru, isterseniz büyükten küçüğe doğru sıraladıktan sonra asgari ödeyeceğiniz parayı ve azami ödeyeceğiniz parayı görerek bu gayrimenkul için ayırmanız gereken bütçe hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Ön araştırmanızı yaparken internet ilan siteleri dışında Türkiye'deki emlak zincirlerinin web sitelerine de bakabilirsiniz.
Türkiye'de en yaygın ağı olan emlak sitelerinden Turyap, Remax, Keller Williams, Coldwell Banker gibi firmaların web sitelerine girerek o web sitelerinde yine internet ilan sitelerinde olduğu gibi aramalar yapabilir ve oradaki emlak ilanlarını bulabilirsiniz. Yine bu ilanlarda da internet ilan sitelerinde olduğu gibi özelliklere göre bakarak, fiyatları ucuzdan pahalıya doğru dizerek hangi gayrimenkulün sizin için uygun olduğunu ve fiyatları hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.
Yurtdışında yaşayan birisi olarak Türkiye'deki gayrimenkul piyasasını bilmemeniz normal. Bir gayrimenkul seçmeden önce, yani o gayrimenkule karar vermeden önce alternatifleri elinize alarak bir gayrimenkul danışmanlık şirketiyle, emlak şirketiyle de olabilir ancak emlak şirketleri genelde kendi portföylerini pazarlamayı düşünecekleri için size tarafsız, objektif bilgi veremeyebilirler.
Bu sebeple gayrimenkul değerleme şirketlerinin danışmanlık bölümleri ya da özel yatırım danışmanlık şirketleri ile kendi yatırımlarınızı, alternatiflerine göre karşılaştırmalısınız. Çünkü onlar sizlere bu gayrimenkullerin avantajlarını ve dezavantajlarını, kira getirilerini, bulundukları lokasyona göre artılarını, eksilerini, gelecekte olan yatırım beklentilerini sıralayabilir. Böylece siz yatırım kararınızı alırken bu bilgilerden haberdar olursunuz.
Elinizdeki alternatiflerden en sonunda bir seçeneğe doğru gittiğiniz zaman ve bunu tek bir gayrimenkule indirdiğiniz zaman artık yapılması gereken şey bir değerleme, bir ekspertiz raporudur. Bir ekspertiz raporuyla bu gayrimenkulün tapu kayıtlarında bulunan şerhleri ve sınırlayıcı hakları ayrıca belediyedeki projesini ve belediyedeki proje dosyası içerisinde bulunan eğer varsa encümen kararları gibi o gayrimenkul için dezavantaj yaratacak bütün koşulları görebilirsiniz.
Ekspertiz raporu hazırlandıktan sonra artık satıcıya giderken elinizde o gayrimenkule ilişkin hem tapu kayıtlarının araştırılmış olduğu, hem belediye kayıtlarının araştırılmış olduğu, hem de değerle ilgili bilgilerin olduğu bir rapor olacak. Buna göre satıcıya teklifinizi sunabilirsiniz ve artık fiyat üzerine pazarlığa başlayabilirsiniz.
Tüm koşullarda anlaştıktan sonra artık fiyatta yapılan anlaşmanın bir sözleşmeye bağlanması gerekiyor ve bir satış sözleşmesi hazırlanması gerekiyor. Satış sözleşmesi içerisinde ödemenin nasıl yapılacağı, hangi koşullarda gelişeceği gibi bütün koşullar yer almalı. Kaporanın ne kadar olacağı, eğer cayılırsa cayma miktarının koşullarının ne olacağı da yine belirlenmeli.
Alıcı, satıcı, danışman ve bir şahit huzurunda bu satış sözleşmesi yapılmalı. Bundan sonra geriye kalan da tapu işlemleri. Tapu işlemleriyle ilgili merak ettiğiniz konuları Tapu İşlemleri Nasıl Yapılır? yazımızda inceleyebilirsiniz.