Zorunlu Deprem Sigortası DASK Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Zorunlu olduğu halde her iki evden birinde olmayan DASK, zorunlu deprem sigortasıdır. 2000 yılında 1999 depremi sonrasında kurulan Doğal Afet Sigorta Kurumu, deprem sigortalarını konutlar için zorunlu hale getirdi. Böylece depremlerden kaynaklı olarak oluşan hasarları tazmiye edilmesinde topluma fayda sağlayacak bir kurum ortaya çıkartıldı.

Bu sayede bütün konutların zorunlu deprem sigortası yaptırması adından da belli olduğu gibi zorunlu hale getirildi. Ancak biliyoruz ki Türkiye'de yapılan son araştırmaya göre her iki konuttan bir tanesi zorunlu deprem sigortasına maalesef sahip değil. Peki zorunlu deprem sigortası hangi konutlar için zorunlu ve toplamda ne kadarlık bir maliyetten bahsediyoruz ki her iki konuttan bir tanesi deprem sigortasına sahip değil.

1. DASK'ı Kimler Yaptırmak Zorunda?

Zorunlu deprem sigortası, Afet Sigortaları Kanunu'na göre belirlenmekte. Kanun kapsamında bir binanın ikamet amaçlı inşa edilmesi halinde o binadaki hem konutlar, hem de o bina içerisinde bulunan ticarethaneler DASK yaptırmak zorunda. Ancak bunun dışında kalan kamu binaları, köy yerleşim alanı içerisindeki konutlar zorunlu deprem sigortası kapsamına girmiyor. Buna göre kent içerisinde bulunan ve ikamet amaçlı inşa edilmiş tüm konutlar DASK kapsamına giriyor.

Peki bunun kontrolü nasıl yapılıyor? Kanun kapsamında 3 tane kontrol noktası var. Bunlardan bir tanesi elektrik aboneliği, su aboneliği ve tapu işlemleri.

2. DASK'ın Zorunlu Olduğu İşlemler Nelerdir?

Tüm bu işlemler sırasında DASK kontrolü ilgili kurumlar tarafından yapılıyor. Çünkü Afet Sigortaları Kanunu bunun kontrol noktası olarak bu üç kurumu belirlemiş durumda. Örneğin; elektrik aboneliği için ilgili kuruma gittiniz. İlgili kurum sizden DASK poliçenizi istiyor. Ya da kendi önündeki sistem üzerinden o konuta ilişkin olarak bir DASK poliçesi var mı yok mu, kontrol ediyor. Eğer poliçeyi verirseniz, poliçenin doğruluğunu kontrol ediyor. Eğer DASK'a sahip değilseniz, elektrik aboneliği işlemini yapmıyor.

Peki öyleyse her konuttan bir tanesi nasıl DASK poliçesine sahip değil? Muhtemelen 2000 yılı öncesinde, yani bu kanundan önce elektrik aboneliği yaptırmış olanlar yeniden başvurmadıkları için DASK da onlarda aranmıyor ve bu zorunluluğu da hissetmedikleri için kendi konuklarına DASK poliçesi yaptırmadıklarını tahmin ediyoruz.

Kiracı olarak bir konutu kiraladınız ve konuta su ve elektrik aboneliği yaptırmak istiyorsunuz. İlgili kuruma gittiniz. Ancak o konut üzerinde DASK poliçesi olmadığı tespit edildi. Mal sahibine de söylemiyorsunuz, konu ile ilgilenmiyor. Bu durumda gidiyorsunuz, DASK'ı kendiniz yaptırıyorsunuz. Sizi sigorta ettiren olarak kiracı, malik olarak da mal sahibinin bilgileri ile poliçeniz yapılıyor. Kanun bunun maliyetini mal sahibinden tahsil edebilirsiniz ya da kiradan düşebilirsiniz diyor.

3. DASK Maliyeti Nedir?

DASK maliyetini kendiniz hesaplamak ve oturduğunuz konutta ya da kiraladığınız konutta DASK poliçesi var mı yok mu diye sorgulamak istiyorsanız buraya tıklayın.

İlk olarak linke tıkladığımız zaman karşımıza hangi ili seçmemiz gerektiğini söylüyor. Biz İstanbul ili ve ilçe olarak da Şişli ilçesini seçiyoruz. Merkez bölgesini seçtikten sonra bunun altında da öneğin burada Mecidiyeköy Mahallesi'ni seçelim. Bina yapı tarzı olarak betonarmeyi, bina inşa yılı olarak da 1976-99 arasında yapılmış bir bina olduğunu söyleyelim. Kat olarak da 4 ile 7 kat arasında bir bina olduğunu, dairemizin yüz ölçümünün de 80 metrekare olduğunu söyleyelim. Bu poliçeyi kaç defa yenilediğimiz bize sorulduğunda bir defa yenilediğimizi ve aşağıya da güvenlik kodumuzu yazalım.

Yukarıdaki resimde gördüğünüz gibi, 80 metrekarelik bir daireyi yeniden yapıldığı takdirde 241.280 TL'ye mal ettiğimizi düşünelim. Sigorta primi olarak da o bölgeyi, Şişli, Mecidiyeköy Mahallesi seçtiğimiz için sigorta birimimizi 327,90 TL olarak hesaplıyor.

İstanbul ili içerisinde başka bir bölgeyi, Avcılar'ı seçiyoruz. Avcılar içerisinde yine merkezi ve Denizköşkler Mahallesi'ni seçiyoruz. Yine burada güvenlik kodunu gireceğiz.

Bu defa sigorta bedeli yine aynı, 241.280 TL olmasına rağmen, sigorta primi 510,31 TL olarak çıktı. Bunun sebebini sizler de tahmin edebiliyorsunuz. Her bölgenin risk kodları var ve bu risk kodlarına göre prim miktarları hesaplanıyor.

Aynı büyüklükte, aynı metrekarede, yine bir konutu bu defa İstanbul'da değil de Konya'da seçelim. Karatay İlçesi içerisinde Şemsi Rebrizi'yi seçiyoruz ve güvenlik kodunu giriyoruz. Hiçbir bilgiyi diğer bilgileri değiştirmiyoruz ki farkı rahatlıkla görebilin. Sigorta bedeli yine aynı 241.280 TL. Bu Türkiye'nin her yeri için muhtemelen aynı hesaplanıyor. Ancak sigorta primi bu defa 80 TL'ye düşüyor.

Dikkat ederseniz sigorta primi tutarı bölgeye göre değişiyor. Avcılar'da 510,31 TL iken, Şişli'ye geldiğimiz zaman 327,90 TL, Konya'ya gittiğimiz zaman ise 80 TL sigorta primi tutarını görüyoruz. Her bölgeye göre değişiyor.

4. Yapıların İnşaat Türüne Göre Sigorta Primi

Yapıların inşaat türüne DASK ikiyeye ayrılıyor. Betonarme ve diğer binalar.

Betonarme binalarda 1. grupta çarpan binde 2.35'dir. Sigorta maliyeti 241.800 TL ve sigorta primi 510,31 TL çıkan bir daire için 241.800 x 2.35 yaptığımız zaman, yaklaşık 568,23 TL'ye denk geliyor.

Eğer bu konut risksiz bölgede, yani 7. grup bölgede, olduğu takdirde 241.800 TL'yi 0.33 ile çarpıyoruz. Yani Konya'daki konutun DASK sigorta priminin, 80 TL, sebebi bu. Sizin burada bilmeniz gereken; oturmuş olduğunuz konut hangi bölgede yer alıyor. 1. bölgede mi? 1'den 7'ye kadar olan diğer bölgelerde mi? Ona göre; dairemizin metrekaresi x yapım maliyeti x buradaki oran. Ondan sonrasında prim miktarınız ortaya çıkıyor.

5. Türkiye Deprem Haritası ve Riskli Bölgeler

Bu noktada konutunuzun hangi bölgede bulunduğu, hangi gruba dahil olduğunu bulabilmek için yine DASK'ın websitesinden yararlanabiliyoruz.

İnteraktif Deprem Haritası için buraya tıklayın. Bu sayfayı açtığımız zaman Türkiye haritası çıkıyor karşımıza. Türkiye haritasında bir bölgeyi seçelim yine. Örneğin İstanbul'u seçelim. İstanbul'un altında hangi ilçeye gideceksek sayfanın altında bunu seçebiliyoruz.

Hesaplarını yaptığımız ilçelerden bir tanesi, İstanbul'un içerisinde Avcılar ilçesinin, yine merkez Bucakköy sekmesinin altında merkez'i seçiyoruz. Mahalle sekmesinde de yine Denizköşkler'i seçiyoruz. Göster dediğimiz zaman Risk Bölgesi 1 olarak görünüyor.

6. Konut Sigortası

DASK için bir hesaplama yaptık ve 80 metrekare daireye 241.800 TL maliyet çıkardı. Yani metrekaresi 3.000 TL'nin biraz üzerinde. Oysa siz lüks bir dairede oturuyorsunuz ve dairenizin metrekare maliyetini 3.000 TL civarında olmadığını ve 5.000 TL olduğunu düşünüyorsunuz. Ancak DASK sadece bu kısmı karşılıyor. Aşan kısmı karşılamasını istiyorsanız bu defa konut sigortası yaptırmanız gerekiyor.

7. Konut Satışı ve DASK'ın Geri Alınması

DASK poliçesi daha çok sizlerin satış aşamasında karşınıza çıkıyor ve gördüğünüz gibi birimler de çok yüksek değil. DASK poliçesine vermiş olduğunuz para, gayrimenkulü sattığınızda size iade edilmiyor. Ödemiş olduğunuz primi iade alabilmeniz maalesef mümkün değil.